از واپسین سالهای دهه 1330ش که رژیم پهلوی آشکارا دچار بحرانهای عدیده سیاسی، اقتصادی و اجتماعی شد به ویژه حامیان آمریکایی آن درصدد برآمدند با انجام برخی اقدامات به اصطلاح اصلاحی مشکلات سیاسی ـ اقتصادی و اجتماعی پیش روی رژیم را از میان بردارند و عمر رژیم را در برابر خطرات بالقوه و بالفعلی که آن را تهدید می‌کرد طولانی‌تر سازند. با این احوال و به رغم انجام برخی اقدامات اولیه و مقدماتی عمدتاً به خاطر مخالفتهای حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی مرجع علی‌الاطلاق شیعیان پیشبرد این طرحها تا هنگام درگذشت ایشان در آغاز دهه 1340ش به تعویق افتاد. با فقدان ایشان رژیم پهلوی و حامیان آمریکایی آن احساس کردند شرایط لازم برای پیاده کردن طرحهای اصلاحی موردنظر (که به زودی به انقلاب سفید موسوم گردید) به وجود آمده است. با آغاز نخست‌وزیری علی امینی در اردیبهشت 1340 اولین گامها برای پیاده کردن طرحهای اصلاحی مذکور برداشته شد اما به دلایل عدیده فقط پس از پایان دوران نخست‌وزیری امینی و آغاز زمامداری اسدالله علم در تیر ماه 1341 بود که رژیم پهلوی درصدد برآمد طرحهای اصلاحی دیکته شده آمریکاییها را تحت عنوان «انقلاب سفید» یا «انقلاب شاه و ملت» در کشور پیاده کند. در واقع شاه و حامیان خارجی او بر این تصور بودند که در آن برهه، شرایط داخلی کشور برای این اقدامات به اصطلاح اصلاحی آماده است. اما این تصور سخت غلط می‌نمود و اقشار گسترده‌ای از مردم کشور که از سوی علما و روحانیون رهبری و هدایت می‌شدند، به زودی در برابر طرحهای اصلاحی حکومت ایستادگی کردند. در این میان به ویژه حضرت آیت‌الله امام خمینی در صدر مخالفان طرحهای در دست اقدام شاه، آمریکا و اسدالله علم نخست‌وزیر وقت قرار گرفت. بدین ترتیب حداقل از مهر ماه 1341 روندی شکل گرفت که نهایتاً در جریان قیام 15 خرداد 1342 به اوج خود رسید و به نقطه عطفی عظیم در مبارزات ملت ایران در برابر رژیم پهلوی و حامیان خارجی آن تبدیل شد.
چت با نویسنده
