خبر استفاده از پوست و ضایعات مرغ در تهیه مواد اولیه لوازم آرایشی چقدر حقیقت دارد؟ مصرف این محصولات چه عوارض پوستی به همراه دارد؟
ایران بعد از عربستان، دومین مصرف کننده لوازم آرایشی در خاورمیانه به حساب می آید. این موضوع باعث شده سودجویان بسیاری با راه اندازی کارگاه های غیرمجاز اقدام به تولید لوازم آرایشی تقلبی و نامرغوب کنند. در گذشته خبر وجود سرب در مواد آرایشی بود که تیتر یک مطبوعات و رسانه ها را از آن خود کرد. اما امروزه سرب از سر زبان ها افتاده و به جای آن پوست و ضایعات مرغ خبرساز شده است.
چندی پیش در فضای مجازی، خبر و تصاویری منتشر شد مبنی بر اینکه در تولید مواد اولیه لوازم آرایشی از پسماندهای مرغ استفاده می شود. در این تصاویر دیگ های بزرگی به چشم می خورد که چند کارگر به صورت غیر بهداشتی مشغول جوشاندن پوست، غضروف و دیگر ضایعات مرغ در آنها بودند. اما عکس ها به همین دیگ ها ختم می شد و مراحل بعدی به تصویر کشیده نشده بود.
حال شک بر این است که آیا واقعا چنین اقدامی انجام می شود یا اینکه قصد از انتشار این خبر صرفا تشویش اذهان عمومی بوده است؟ آیا اصلا استفاده از چربی های حیوانی در تولید لوازم آرایشی بهداشتی اقدامی غیرمجاز است؟ دکتر تالاری، رئیس اداره نظارت و ارزیابی تولید فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو به این سوالات پاسخ می دهد. در ادامه نیز به عوارض پوستی استفاده از لوازم آرایشی نامرغوب از زبان دکتر احسانی و دکتر ملک زاده اشاره خواهیم کرد.
دکتر تالاری، رئیس اداره نظارت و ارزیابی تولید فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت:
مواد اولیه لوازم آرایشی از کجا می آید؟
مواد اولیه مورد استفاده در تولید لوازم آرایشی و بهداشتی از دو طریق تهیه می شود. این مواد یا تولید داخل یا وارداتی هستند. اگر تولید داخل باشند باید حتما پروانه ساخت را از سازمان غذا و دارو دریافت کنند. مواد وارداتی هم باید دارای مجوز ترخیص بهداشتی باشند. در هر دو حالت، بررسی های لازم انجام می شود و بعد مجوز و پروانه صادر می شود. اما مواد آرایشی که به صورت زیرزمینی و بدون نظارت سازمان غذا و دارو تولید می شوند، غیر بهداشتی هستند. بزرگ ترین تقلب در این زمینه، استفاده از مواد صنعتی بدون مجوز در تولید لوازم آرایشی و بهداشتی است.
استفاده از چربی حیوانی مجاز است اما به یک شرط
خبری که در اینترنت درباره استفاده از پوست و ضایعات مرغ در تولید مواد اولیه لوازم آرایشی انتشار یافته را من ندیده ام. درکل اگر محل تولید مواد اولیه لوازم آرایشی، دارای مجوز بهداشتی باشد مشکلی نخواهد داشت و تولیدکنندگان می توانند فرآورده های خود را به کارخانجات لوازم آرایشی بفروشند. سازمان غذا و دارو به طور مرتب محل خرید و فاکتورهای خرید مواد اولیه آرایشی و بهداشتی کارخانجات را موردبررسی قرار می دهد. از چربی حیوانی هم به صورت بهداشتی در تولید لوازم آرایشی بهداشتی استفاده می شود، اما در این زمینه معمولا از چربی مرغ استفاده نمی شود بلکه بیشتر پیه بهداشتی گوسفند و گاو به کار می رود؛ آن هم فقط در صابون.
تقلب در برچسب اصالت بسیار دشوار است
لوازم آرایشی مجاز دارای برچسب اصالت از طرف سازمان غذا و دارو هستند. روی این برچسب یک کد، شماره پیامک، شماره تلفن گویا و آدرس سایت اینترنتی ذکر شده است. اگر کد مذکور را از طریق پیامک، تلفن یا اینترنت وارد شبکه کنید، اطلاعاتی همچون اعتبار، تاریخ تولید، تاریخ انقضا و... محصول دراختیارتان قرار می گیرد. پس حتما لوازم آرایشی را از مراکز معتبر خریداری کرده و به برچسب اصالت روی آن توجه کنید. البته فقط نباید به موجود بودن برچسب اکتفا کرد بلکه باید حتما اصالت کد آن را از راه های ذکر شده پیگیری کنید. تقلب در برچسب های اصالت سازمان غذا و دارو بسیار دشوار است و روزبه روز سخت تر می شود. در گذشته نیز مشکلاتی در سیستم برچسب گذاری وجود داشت که گاه باعث می شد کد مذکور معتبر اعلام نشود. اما امروزه تمام این مشکلات برطرف شده اند و می توانید به محصولات دارای برچسب اصالت اعتماد کنید.
نظارت برعهده دانشگاه های علوم پزشکی است
نظارت مستقیم بر کارخانه های تولید لوازم آرایشی و بهداشتی برعهده معاونت غذا و داروی دانشگاه های علوم پزشکی شهرهای مختلف است. شهر تهران را هم به سه بخش تقسیم بندی کرده ایم که مسئولیت نظارت هر بخش را یکی از سه دانشگاه های علوم پزشکی «شهید بهشتی»، «ایران» و «تهران» عهده دار هستند. در این نظارت ها اگر تخلفی دیده شود توسط دانشگاه گزارش شده و به آن رسیدگی می شود.